Wie dacht nog vrijblijvend zijn Amsterdamse huis te verhuren via Airbnb, komt tegenwoordig van een koude kermis thuis. Om illegale vakantieverhuur in woningen hard aan te pakken, voerde de gemeente eerder al verplichte vergunningen en een registratieplicht in. Als daaraan niet wordt voldaan of sprake is van een andere overtreding was het oordeel spijkerhard: betalen. En fors: de maximale boete voor ernstige overtredingen bedraagt 21.750 euro.
In de nieuwe boetetabellen wordt nu duidelijker onderscheid gemaakt tussen ernstige overtredingen, waarbij de verhuurder in de praktijk niet de bewoner is van het huis, leefbaarheidsovertredingen (een overschrijding van het maximaal aantal verhuurde dagen of gasten) en administratieve overtredingen, waarbij de verhuurder bijvoorbeeld niet aan de meldplicht voldoet. De boetegelden blijven niettemin hoog: bij overtreding van de categorie ernstig kan de verhuurder blijven rekenen op een boete van 21.750 euro, een administratieve overtreding kost in een klap 8700 euro. De boete voor leefbaarheidsovertredingen is wel omlaag gegaan, van 21.750 euro naar 11.600 euro.
Ook belooft de gemeente dat mensen die de financiële draagkracht ontberen een korting krijgen op de boete en dat er mildheid wordt toegepast als mensen onbedoeld een fout maken met het registreren van hun woning als vakantieverhuuradres.
Maar volgens Tim Klein Haneveld van belangenbehartiger Amsterdam Gastvrij is het slechts een ‘symbolische’ aanpassing van het systeem. De organisatie krijgt dagelijks belletjes van klanten die omwille van ‘een kleine vergissing’ in grote financiële problemen komen. “Met deze regeling gaat de gemeente nog steeds veel te ver,” aldus Klein Haneveld. “Verhuurders maken een vergissing, een foutje, en worden keihard afgestraft. Geen coulance.”
De gemeente draagt naar eigen zeggen vanaf het begin bewust een streng ‘lik-op-stukbeleid’ uit, vanwege het grote tekort aan huizen in de stad: mensen die moedwillig op illegale wijze verhuren, dragen bij aan een alsmaar groter wordend maatschappelijk probleem, zo meent het stadsbestuur. Volgens Klein Haneveld schiet de gemeente daarin door: “Dergelijke boetegelden voor grote illegale hoteliers zijn proportioneel, maar voor gewone Amsterdammers die hun huis verhuren tijdens een vakantie, veel te extreem.”
Klein Haneveld: “De gemeente heeft zelf gezorgd voor een wirwar aan regels, die om de haverklap worden aangepast, weer ingetrokken en slecht gecommuniceerd.” Het systeem dat de gemeente Utrecht hanteert is veel rechtvaardiger, aldus de belangenbehartiger. “Daar krijg je bij een eerste overtreding een waarschuwingsboete van 100, 150 euro. Ga je opnieuw in de fout, dan loopt dat bedrag terecht op tot de Amsterdamse bedragen. Maar zo krijgen mensen wel de kans om hun vergissing te herstellen.”
Wethouder Rutger Groot Wassink van GroenLinks ziet geen reden om in de toekomst coulanter te zijn met de boetegelden. “Het verhuren van je huis is geen verplichting, het is een keuze,” aldus de wethouder. “Als je ervoor kiest dat toch te doen, dan moet je ook je best doen om de regels te kennen.”